تیپ ۴ انیاگرام + خصوصیت های رفتاری و پیشنهادات برای رشد تیپ چهار انیاگرام

همونطوری که تو پست قبل اشاره کردیم، اینیاگرام یه ابزار قدرتمند برای درک ابعاد شخصیتی ماست. این ابزار شامل ۹ تیپ شخصیتی میشه که امروزه قراره درباره تیپ ۴ انیاگرام با شما صحبت کنیم و بگیم این افراد دارای چه ویژگی‌های شخصیتی هستند.

تیپ ۴ انیاگرام در یک نگاه

افراد این تیپ شخصیتی دارای ویژگی‌های مثل: خود ابراز کننده، دراماتیک، نمایشی، حساس و گوشه گیر، هنرمند، زیبا دوست، خاص، خیال پرداز، درک شهودی بالا، عاشق پیشه، عزلت طلب، وابسته و خوش خلق هستن.

این افراد از نظر عاطفی صادق، خلاق و صمیمی هستن و در عین حال میتونن افرادی با خلق متغیر ولی با خودآگاهی بالا باشن. از دیگران دوری میکنن چون از آسیب دیدن بیزارن و نسبت به روش‌های زندگی معمولی حس بدی دارن. این افراد به طور معمول درگیر مالیخولیا، خودپسندی و ترحم به خود هستن.

در بهترین حالت الهام بخش و بسیار خلاق هستن، علاوه بر این میتونن احساسات خودشون و تجربیاتشون رو تجدید و منتقل کنن.

ترس اساسی اونها اینه که هیچوقت هویتی نداشته باشن.

میل اساسی افراد تیپ چهارم انیاگرام اینه که خودشون و هویتشون رو پیدا کنن.

انگیزه‌های اساسی که مخصوص این تیپ است: میخوان فردیت خودشون رو ابراز کنن، اطرافشون رو پر از زیبایی میکنن، روحیه و احساسات خاصی رو حفظ میکنن، برای محافظت از تصویر خودشون عقب نشینی میکنن، قبل از توجه به هرچیزی از نیازهای احساسی خودشون مراقبت میکنن، به یه نجات دهنده جذب میشن!

مثال‌هایی از افراد مشهور تیپ ۴ انیاگرام

فردریک شوپن، اینگمار برگمان، لارس فورن تری، مارلون براندو، آنجلینا جولی، جانی دپ، باب دیلن، لئونادر کوهن، جی دی سالینجر و تنسی ویلیامز.

مرور کلی بر تیپ ۴ انیاگرام

این گروه رو با فردگرایی یا Individualism نام گذاری میکنیم چون این افراد خودشون رو از پایه با دیگران متفاوت میبینن. علاوه بر این که حس میکنن شبیه بقیه گونه‌های بشریت نیستن هیچکس هم نمیتونه اونها رو درک کنه و یا به اندازه‌ای که باید، بهشون عشق بورزه. معمولاً خودشون رو به طور منحصر به فردی با استعداد میبینن و حتی به نظرشون به طور منحصربه فردی هم نقص دارن!!

تیپ چهارم انیاگرام بیشتر از همه تیپ های دیگه روی تفاوت‌های شخصیتی و کمبودهای خودشون تمرکز و خودآگاهی دارن.

افراد سالم تیپ چهار انیاگرام با خودشون صادق هستن: اونها همه احساسات خودشون رو در اختیار دارن و میتونن بدون انکار یا تغییر صورت مسئله، به انگیزه‌ها، تضادها و درگیری‌های عاطفی نگاه کنن. ممکنه اونها اون چیزی که کشف میکنن رو دوست نداشته باشن اما نه تلاش میکنن رفتاری منطقی از خودشون نشون بدن و نه تلاش میکنن حس واقعیشون رو از بقیه مخفی کنن، در کل با این که خودشون رو با نقص‌های زیادی ببینن، نمیترسن و رفتاری عادی دارن!

این افراد تمایل خاصی به بیان کردن مسائل خیلی شخصی و شرم آور در مورد خودشون دارن. چون این افراد مصمم هستن که حقیقت رو درباره تجارب خودشون بدونن تا بتونن هویت خودشون رو کشف کنن. این توانایی به افراد تیپ ۴ انیاگرام کمک میکنه تا آستانه تحمل بالایی در مقابل درد و رنج داشته باشن. آشنایی با قسمت تاریک خودشون پردازش تجربیات دردناک رو برای اونها ممکنه، تجربیاتی که ممکنه افراد تایپ های دیگه رو به شدت تحت تاثیر قرار بده!

با این وجود تایپ چهارم انیاگرام اغلب گزارش میدن که چیزی رو در درون خودشون گم کردن و در تعریف اون «چیزی» که گم شده، مشکل دارن، یعنی نمیدونن آیا قدرت گم کردن، شخصیت اجتماعی گم کردن، اعتماد به نفس گم کردن یا …

این تیپ نسبت به شخصیت خودشون اعتماد ندارن و احساس میکنن فاقد هویت یا یه شخصیت پایدار هستن. به خصوص یه شخصیت اجتماعی که بقیه باهاشون احساس راحتی کنه!

درسته که اغلب این دسته از افراد با بقیه متفاوتند اما واقعاً دلشون نمیخواد تنها باشن. اونها ممکنه احساس ناخوشایندی نسبت به اجتماع داشته باشن اما عمیقاً آرزو میکنن با افرادی که اونها رو درک میکنن و احساسات مشترکی دارن ارتباط برقرار کنن.

افراد «رمانتیک» این دسته دلشون میخواد کسی به زندگیشون بیاد و از خودِ پنهانی که در خفا رشد کرده و از اجتماع مخفیش میکردن، قدردانی کنه.

اگه با گذشت زمان نتونن شخصی رو پیدا کنن، سعی میکنن هویت خودشون رو طوری شکل بدن که برخلاف بقیه هستن پس به یه فردگرایی افراطی روی میارن و میگن که همه چی رو باید خودشون به تنهایی و به روش خودشون انجام بدن.

مانترایی تیپ چهار شامل جملاتی هست مثل: من خودم هستم، هیچکس من رو درک نمیکنه، من با بقیه متفاوت هستم و خاصم.

در حالی که مخفیانه آرزو میکنن کاش میتونستن از راحتی و اعتمادی که به نظر میرسه بقیه ازش لذت میبرن، لذت میبردن!

تیپ ۴ انیاگرام به طور مزمن، عزت نفس پایین و منفی نگری دارن. اونها سعی در جبران این امر با پرورش خود فانتزی (تصویر ایده آلی که از خود دارن) که در درجه اول تصوراتشون شکل گرفته، زندگی میکنن.

مثلاً شخصی بود که مدام به موسیقی کلاسیک گوش میکرد و تو رویا خودش رو یه پیانیست بزرگ میدید که کنسرت a la Vladimir Horowitz رو اجرا میکنه!! این در حالی بود که تعهد این شخص به تمرین کردن خیلی کم بود و بیشتر اوقات از نواختن جلوی بقیه خجالت میکشید! درسته که توانایی واقعی اون شخص اصلاً چیز کمی نبود اما چون با فانتزی‌های خودش فاصله داشت، باعث شرم اون میشد.

این دسته از افراد در طول زندگیشون، هویت‌های مختلفی رو با توجه به ترجیحات فردی، رفتار دیگران، سبک‌های متنوع زندگی و غیره پایه گذاری میکنن اما هنوز هم درباره این که هویتشون چیه و چه کسی هستن عدم اطمینان دارن.

میدونین مشکل کار از کجاست؟

از اونجایی که این افراد هویت خودشون رو براساس احساساتشون پایه ریزی میکنن. وقتی تیپ چهار انیاگرام به درون خودش نگاه میکنه یه الگوی دائماً در حال تغییر از احساسات و واکنش‌ها میبینه، در حالی که این شخص ماهیت انسان رو درک کرده و میدونه انسان موجودی داینامیک و پویاست و مدام تغییر میکنه اما چون خودش دلش میخواد یه ثبات شخصیتی و مورد اعتماد داشته باشه، تلاش میکنه یه سری از احساسات رو خیلی رشد بده و بقیه رو کلاً بیخیال بشه تا بلکه اون ثباته رو پیدا کنه!

بعضی از احساسات اونها به عنوان «من هستم» دیده میشه و بقیه اونها به عنوان «من نیستم»، این افراد معتقدن که درمورد خودشون بسیار صادق هستن.

یکی از بزرگترین چالش‌هایی که تیپ ۴ انیاگرام با اون روبرو هستن، یادگیری رها کردن احساسات گذشته است. اونها تمایل دارن تا از زخم‌هایی که دارن پرستاری کنن و احساسات منفی خودشون نسبت به کسایی که به اونها صدمه زدن رو حفظ کنن.

در واقع این دسته از افراد میتونن یه جوری به منفی گرایی و ناامیدی دچار بشن که اصلاً دیگه اتفاقات خوب زندگی رو نبینن! یعنی انقدر با احساسات بد دست و پنجه نرم میکنن و خودشون رو درگیر بدبینی و منفی گرایی میکنن که نمیتونن دیگه به خودشون اجازه بدن از زندگی لذت ببرن.

تجزیه تیپ ۴ انیاگرام به تیپ دو

وقتی که تیپ چهار انیاگرام تحت استرس قرار میگیره، خیلی بیشتر از حد معمول روی اطرافیانش متمرکز میشه و به سطح ناسالم تیپ دو تجزیه میشه.

احساس استقلال اونها میتونه ارزش کمتری پیداکنه، چون به امید پیدا کردن یه هدفی سعی میکنن با بقیه ارتباط برقرار کنن. اونها حتی ممکنه خودشون رو در حالت کمک بیابن!

به جای این که در حد نرمال و صادقانه به دیگران کمک کنن و برای اونها مفید باشن، سعی میکنن زندگی خودشون رو فدا کنن. بخاطر این که دلشون میخواد حس کنن مفیدن و وجودشون در زندگی بقیه خیلی ضروریه و تمام این کارها میتونه منجر به ناراحتی افراد دیگه بشه!

از طرفی دیگه نوع چهار میتونه به شدت خودمختار بشه، احساس که حق با خودشه و بقیه کاملاً اشتباه میکنن. معمولاً افراد این تیپ در حالت نرمال به دنبال عدالت و انجام دادن کارها از روش درستش هستن اما وقتی در سطح ناسالم و تحت استرس باشن خشن و سخت‌گیر میشن. اونها حس میکنن خودشون پایه و اساس همه چی هستن و فقط کارهای خودشونه که درسته و باید انجام بشه.

به اطرافیان خودشون شک میکنن و مدام ارتباطاتی که دارن رو زیر سوال میبرن و دنبال روش‌هایی برای اثبات این احساسات هستن! حتی ممکنه اطرافیان خودشون رو مورد آزمایش قرار بدن و سوالاتی از اونها بپرسن که ببینن آیا واقعاً برای اونها مهم هستن یا خیر!! مطمئناً این کارها باعث میشه که فشار زیادی به روابط اونها وارد بشه.

راهکارها

از هم گسیختگی هنگامی اتفاق میفته که این افراد تحت استرس شدید و جدی باشن پس باید روش‌های مهار و کنترل این استرس رو یاد بگیرن. تحت شرایط پرفشار تیپ چهار دیگه تیپ چهار نیست و همه اینها میتونه خیلی سریع اتفاق بیفته.

وقتی که خودشون رو برای مدت طولانی منزوی میکنن، استرس زیادی به خودشون وارد میکنن؛ البته باید بدونین که تیپ چهار برای پیدا کردن و آرامش خودش هر چند وقت یکبار به یه خلوتی نیاز داره اما اگه این خلوت خیلی طولانی بشه واقعاً براش بده. در واقع خودشون رو کاملاً از بقیه دور میکنن و گوشه گیر میشن، در واقع از جهان اطراف خودشون کناره گیری میکنن!

وقتی چنین اتفاقی بیفته مسائل رو زیر سوال میبرن و همه جزئیات روابط و زندگی شخصیشون رو مورد بررسی قرار میدن و نتیجه این کار یه استرس درونی شدیدتر میشه.

این افراد باید مطمئن بشن که ارتباط با بقیه وقت گیر و آزار دهنده نیست و در روابط میتونن خوب عمل کنن، باید یه تایم کمی رو برای خودشون باشن و سپس از فشار آوردن به خودشون تو هر زمینه‌ای خودداری کنن. در واقع باید بدونن اصلاً لازم نیست برای خوب بودن و ثبات داشتن خودشون و اطرافیان رو اذیت کنن.

همه ما گاهی به استراحت نیاز داریم و لازمه به این فکر کنیم که چقدر تا اینجای کار خوب بودیم و خوب عمل کردیم، نه این که چقدر میتونسیم بهتر باشیم و نبودیم!!

سطوح مختلف انیاگرام تیپ ۴

سطوح سالم تیپ چهارم انیاگرام

• سطح یک: عمیقاً خلاق هستن، خودشون و جهان اطراف رو ابراز میکنن (تا جایی که میتونن در هنر). ویژگی‌های کلی: الهام بخش، قادر به تبدیل تجربیات خودشون به چیزی با ارزش، خود خلاق و توانایی تجدید و بازسازی خود.
• سطح دو: بسیار خودآگاه و درونگرا هستن و همیشه در مورد هویت خودشون جستجو میکنن. ویژگی‌های اصلی اونها: آگاهی از احساسات و انگیزه‌های درونی، حساس شهودی، ملایم، با حوصله و دلسوز.
• سطح سه: کاملاً فردگرا و خودرای، شخصیتی انسانی با احساسات صادقانه هستن. ویژگی‌های کلی: نگاهی غیرقانونی به خود و زندگی، در حالی که میتونه جدی باشه شوخ طبع هم هست، هم میتونه آسیب پذیر باشه هم از نظر احساسی قوی.

سطوح متوسط تایپ چهار انیاگرام

• سطح چهار: دارای یه جهت گیری هنری است و عاشقانه زندگی میکنه و برای پرورش احساسات شخصی خودش یه محیط زیبا میسازه. ویژگی‌های کلی: احساسات پرشور و تخیلات بلندپروازانه داره.
• سطح پنج: برای برقراری با احساسات خودش همه چیز رو در درونش نگه میداره و شخصاً خودش مسئول کارها میشه. ویژگی‌های کلی: درونگرا، حساس، خجالتی و خودآگاه، قادر به خودجوش بودن نیستن.
• سطح شش: فکر میکنن که با بقیه فرق دارن و زندگیشون مثل بقیه نیست. افکار مالیخولیایی سراغشون میاد و دچار فروپاشی احساسی میشن. ویژگی‌های کلی اونها: زندگی در دنیایی تخیلی، غیرمولد، ترحم به خود و دشمن انگاری بقیه منجر به افراطی شدن اونها میشه، از کار افتاده.

سطوح ناسالم تیپ ۴ انیاگرام

• سطح هفت: وقتی رویای اونها شکست میخوره عصبانی و افسرده میشن و با خودشون و بقیه بیگانه میشن. ویژگی‌های کلی: شرمنده از خود، خسته و از کار افتاده، فلج عاطفی.
• سطح هشت: عذاب ناشی از تحقیر خود، نفرت از خود و افکار روحی، در حقیقت برای اونها همه چیز منبع عذابه! ویژگی‌های کلی این دسته: مقصر دونستن بقیه، دور شدن از افرادی که قصد کمک به اونها رو دارن.
• سطح نه: احساس ناامیدی و خود مخربی دارن! احتمالاً برای فرار از احساسات بد به سمت الکل و مواد مخدر روی میارن. ویژگی‌های اونها: بسیار افراطی هستن، دارای اختلالات شخصیتی و افسردگی هستن و خودشیفته میشن.

پیشنهاد برای رشد شخصیت تیپ ۴ انیاگرام

• به احساسات خودتون توجه زیادی نکنین؛ یادتون باشه احساسات شما فقط گویای حالات شما هستن و لازم نیست در اونها غرق بشین چون هر لحظه ممکنه تغییر کنن و نیازی نیست که خودتون رو با احساساتی که دارین همسان کنین.
• خودتون رو متعهد به انجام یه کار معنادار و مولد کنین؛ دست رو دست نذارین تا حال انجام یه کاری رو پیدا کنین شما تا جایی که میتونین باید زمینه‌ای رو برای کشف استعدادهای خودتون و استفاده از اونها فراهم کنین. شما وقتی که کار میکنین خوشحال هستین، پس کار کنین و با دنیای واقعی ارتباط برقرار کنین!
• عزت نفس و اعتماد به نفس فقط از انجام کارهای مثبت به وجود میاد؛ خودتون رو در راه انجام کارهای خوب قرار بدین. ممکنه همیشه حس کنین به زمان بیشتری نیاز دارین و هنوز آماده نیستین اما یادتون باشه تا دیر نشده باید دست بجنبونین، کاری رو انجام بدین که حس و نتیجه مطلوبی برای شما به همراه داشته باشه.
• منظم و مرتب باشین؛ ساعات خواب خودتون رو تنظیم کنین، سعی کنین ورزش کنین، این که منظم باشین اصلاً با فردیت و آزادی شما منافاتی نداره و میتونه خیلی هم حس خوبی بهتون بده، از الکل و مواد مخدر دوری کنین و سعی کنین منظم بمونین.
• از مکالمات طولانی در تصورات خود پرهیز کنین؛ این که طولانی مدت تو تصوراتتون با خودتون صحبت کنین به ویژه اگه این صحبت‌ها منفی یا بیش از حد عاشقانه باشن، میتونن تاثیر زیادی روی دنیای واقعی شما بذارن. به جای گفتگوهای خیالی با افراد واقعی صحبت کنین و سعی کنین به جای وقت گذروندن تو تصورات خودتون، برای دنیای واقعی وقت بذارین و روابط واقعی رو شروع کنین.

در کل اینیاگرم یا Enneagram آدم‌ها رو به ۹ تا تایپ مختلف دسته بندی میکنه که ما امروز درباره یکی از اونها یعنی تایپ ۴ صحبت کردیم؛ یادگیری الگوهای شخصیتی اناگرام باعث میشه تا شما درک بیشتری از خودتون داشته باشین!