اختلال سلوک (CD) موضوع اصلی پست امروز ماست که با بی‌توجهی بی‌رحمانه نسبت به دیگران و پرخاشگری نسبت به اونها، از فشار دادن، ضربه زدن و گاز گرفتن در اوایل کودکی تا قلدری، بی‌رحمی و خشونت در نوجوانی مشخص میشه. پس اگه حس میکنین کودک خودتون به این اختلال دچار شده یا میخواین اطلاعات بیشتری درمورد این اختلال به دست بیارین، بهتره تا آخر این مقاله با ما همراه باشین .

در این راهنما علائم و نشانه‌های اختلال سلوک، نحوه تشخیص و گزینه‌های درمان رو به شما معرفی میکنیم.

اختلال سلوک یا اختلال رفتاری چیست؟

اختلال سلوک یا Conduct disorder الگوی رفتاری مداومی است که با مشکلات عاطفی و رفتاری مشخص شده. کودکان مبتلا به این اختلال رفتارهای عصبانی، پرخاشگرانه، استدلالی و برهم زننده دارن.

اختلال سلوک در کودکان فراتر از رفتار بد است. این یک بیماری روانی قابل تشخیصه که با الگوهای نقض هنجارهای اجتماعی و حقوق دیگران مشخص میشه. تخمین زده شده که بین ۱ تا ۴ درصد از کودکان ۹ تا ۱۷ ساله دارای اختلال سلوک هستن و شیوع اون در پسران بیشتر از دختران است.

کودکان مبتلا به اختلال رفتاری باید حتماً تحت درمان حرفه‌ای باشن و شناخت علائم هشدار دهنده اولیه میتونه به شما در انجام اقدامات مناسب کمک کنه.

یکی از ویژگی‌های بارز اختلال سلوک بی‌توجهی به هنجارهای اجتماعی و حقوق، احساسات و فضای شخصی افراد دیگه است. به نظر میرسه کودکان و نوجوانان دارای سی دی با آسیب رساندن به بقیه رشد میکنن. برای اونها، پرخاشگری، فریب، اجبار -رفتارهایی که منجر به اختلاف قدرت میشه – خوشحال کننده است. دزدی، تخلف، دروغ گفتن، تقلب، جیب بری، تخریب و سوء استفاده‌های روحی و جسمی از جمله استفاده از اسلحه کشنده یا مجبور کردن به رابطه جنسی، همه نشانه‌هایی از اختلال سلوک در کودکان بزرگتره.

تشخیص رفتارهای طبیعی‌تر علائم این اختلال در کودکان خردسال دشوارتره، اما به اندازه مورد قبلی مهمه، رفتارهایی مثل: قلدری بی‌وقفه، دروغ گفتن فقط به خاطر دروغ گفتن (دروغ گفتن بدون هیچ دلیلی)، سرقت وسایلی که ارزش اونها مشخص نیست.
از اونجایی که همه کودکان و نوجوانان ممکنه گهگاهی همچین رفتارهایی رو از خودشون بروز بدن، کارشناسان هشدار میدن که الگوی پایدار این نوع رفتار باید قبل از در نظر گرفتن CD در رفتار کودک وجود داشته باشه. متخصصان یا روانشناسان کودک همچنین سعی میکنن تعیین کنن که آیا این رفتار سازگاری منفی با یک محیط آشفته، یک رفتار آموخته شده یا یه رضایت درونی ناشی از پرخاشگری است.

علائم اختلال رفتاری

اختلال سلوک فراتر از عصیان طبیعی نوجوانان است. این رفتار شامل مشکلات جدی رفتاری است که احتمالاً موجب هشدار در میان معلمان، والدین، ​​همسالان و سایر بزرگسالان میشه. به منظور تشخیص اختلال سلوک ، کودکان باید حداقل سه مورد از این علائم رو در سال گذشته و حداقل یه مورد از اونها رو در شش ماه گذشته نشان داده باشن:

پرخاشگری نسبت به مردم و حیوانات

  • قلدری، تهدید یا ارعاب دیگران
  • شروع درگیری‌های بدنی
  • استفاده از سلاحی که میتونه آسیب جدی وارد کنه
  • ظلم جسمی به مردم
  • قساوت جسمی نسبت به حیوانات
  • سرقت هنگام رویارویی با یک قربانی
  • فعالیت جنسی اجباری

تخریب املاک

  • آتش سوزی عمدی
  • تخریب اموال دیگران

فریبکاری یا سرقت

  • شکستن یا ورود به خانه، ماشین یا ساختمان
  • دروغ برای منافع شخصی
  • سرقت بدون رویارویی با قربانی (مانند سرقت از مغازه)

نقض جدی قوانین

  • قبل از سن ۱۳ سالگی، شب تا دیر وقت بیرون ماندن
  • فرار از خانه حداقل دو بار در طول شب
  • شروع قاعدگی قبل از ۱۳ سالگی

کدام کودکان در معرض خطر اختلال سلوک قرار دارند؟

اختلال سلوک در پسران بیشتر از دختران شایع است. همچنین احتمالاً در کودکان یا نوجوانانی که در خانه و خانوداه‌هایی با مشخصات زیر تربیت میشن، احتمال بیشتری داره:

  • خانواده‌های محروم
  • والدین ناکارآمد
  • خانه و خانواده‌ای بی‌نظم

کودکانی که مشکلات بهداشت روانی زیر رو دارن هم بیشتر دچار اختلال سلوک میشن:

  • اختلالات خلقی یا اضطرابی
  • اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
  • سوء مصرف مواد
  • اختلال کمبود توجه / بیش فعالی (ADHD)
  • مشکلات یادگیری یا اختلالات یادگیری

کودکان یا نوجوانانی که دارای مزاج سختی هستن به احتمال زیاد دچار مشکلات رفتاری میشن.

تاثیرات اختلال سلوک

اختلال سلوک فقط برای مراقبان یه چالش نیست؛ بلکه در واقع توانایی عملکرد کودک رو مختل میکنه. برخی از مناطقی که این شرایط ممکنه بر زندگی کودک تأثیر بذاره عبارتند از:

  • تحصیلات: کودکان مبتلا به اختلال سلوک انقدر بد رفتار میکنن که آموزش اونها تحت تأثیر قرار میگیره. اونها معمولاً از طرف معلمان اقدامات انضباطی مکرر دریافت میکنن و ممکنه سرسخت باشن. کودکان مبتلا به اختلال CD ممکن است در معرض خطر بیشتری برای شکست یا ترک تحصیل قرار بگیرن.
  • مسائل حقوقی: نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک نیز به احتمال زیاد دارای مشکلات حقوقی هستن. سوء مصرف مواد، رفتارهای خشن و بی‌توجهی به قانون ممکنه منجر به حبس بشه .

اختلال رفتاری

  • روابط: کودکان مبتلا به اختلال سلوک روابط ضعیفی دارن. اونها برای توسعه و حفظ دوستی تلاش میکنن. روابط اونها با اعضای خانواده معمولاً به دلیل شدت رفتارشان آسیب میبینه.
  • رابطه جنسی: همچنین ممکنه این دسته از افراد در معرض خطر بیشتری از عفونت‌های مقاربتی باشن. مطالعات نشان میده نوجوانان مبتلا به اختلال سلوک به احتمال زیاد چندین شریک جنسی دارن و احتمال این که از وسایل محافظتی استفاده کنن کمه.

تشخیص اختلال سلوک

اختلال سلوک در کودکان توسط یه متخصص بهداشت روان یا یه پزشک قابل تشخیصه. غالباً، پس از بی‌نتیجه بودن تلاش برای رفع مشکلات رفتاری در مدرسه و خانه، تشخیص داده میشه.

یک متخصص ممکنه با کودک مصاحبه کنه، سوابق اون رو مرور کنه و از والدین و معلمان بخواد پرسشنامه‌هایی رو درباره رفتار کودک تکمیل کنن. خیلی اوقات برای ارزیابی کودک از نظر اختلال سلوک، ممکنه از تست روانشناسی و سایر ابزارهای ارزیابی استفاده بشه.

علل اختلال رفتاری

محققان دقیقاً مطمئن نیستن که چرا برخی کودکان دچار اختلال سلوک میشن. احتمالاً عوامل بیولوژیکی، روانی و اجتماعی متنوعی در اون دخیله که اغلب اوقات، این عوامل باهم همپوشانی دارن. برخی از فاکتورهایی که ممکنه نقش داشته باشن عبارتند از:

  • ناهنجاری‌های مغزی: مطالعات تصویربرداری عصبی نشان میده کودکان مبتلا به اختلال سلوک یا CD ممکنه در برخی مناطق از مغز دارای برخی ناهنجاری‌های عملکردی باشن. قشر قبل از پیشانی (که بر قضاوت تأثیر میذاره) و سیستم لیمبیک (که بر پاسخ‌های احساسی تأثیر میذاره) ممکنه اختلال داشته باشن.
  • نقص شناختی: ضریب هوشی پایین، مهارت‌های کلامی ضعیف و اختلال در عملکرد اجرایی ممکنه کودکان رو در معرض این اختلال قرار بدن.
  • مسائل ژنتیکی: مطالعات نشان میده رفتار ضد اجتماعی حدود ۵۰٪ از افراد ارثی است. اما محققان مطمئن نیستن که دقیقاً چه اجزای ژنتیکی در بروز اختلال نقش دارن.
  • مسائل اجتماعی: فقر، محیط رشد، مدارس ضعیف، فروپاشی خانواده، آسیب شناسی روانی والدین، ​​والدین سختگیر و نظارت ناکافی با اختلال سلوک ارتباط زیادی دارن.

اختلال نافرمانی مقابله‌ای به عنوان پیش درآمد

برخی از کودکان مبتلا به اختلال نافرمانی مقابله‌ای ممکنه دچار اختلال سلوک هم بشن. اختلال نافرمانی مقابله‌ای یا Oppositional Defiant Disorder یا ODD اختلال رفتاری است که شامل الگویی از خلق عصبانی یا تحریک پذیر، استدلال و سرپیچی و انتقام جویی است. بدون درمان موثر، اختلال نافرمانی مقابله‌ای ممکنه با افزایش سن کودک به اختلال سلوک تبدیل بشه.

شرایط مشترک

بسیاری از کودکان مبتلا به اختلال رفتاری دارای سایر مشکلات بهداشت روان یا اختلالات شناختی هستن. این مشکلات میتونه شامل موارد زیر باشه:

  • بیش فعالی
  • خودزنی
  • سوء استفاده از مواد
  • افسردگی و اضطراب
  • اختلال استرس پس از سانحه
  • ناتوانی در یادگیری

کودکان مبتلا به این اختلال ممکنه در اواخر زندگی به احتمال زیاد به اختلال شخصیت ضد اجتماعی مبتلا بشن.

انواع اختلال سلوک

برای اختلال رفتاری، سه زیر مجموعه وجود داره. این زیرگروه‌ها با توجه به سن بروز علائم برای اولین بار، از یکدیگر متمایز میشن:

  • شروع کودکی؛ نشان میده که علائم اولین بار قبل از ۱۰ سالگی ظاهر شده.
  • شروع نوجوانی؛ نشان میده که علائم این بیماری در دوران نوجوانی کودک آغاز شده.
  • شروع نامشخص سن؛ سن دقیقی که علائم برای اولین بار از اون شروع شده مشخص نیست.

راهنمای تشخیصی و آماری (DSM-5) که برای تشخیص بیماری های روانی استفاده میشه، همچنین بین اختلال سلوک با یا اختلال بدون احساسات اجتماعی محدود تمایز قائل میشه.

کودکان دچار CD

مشخصات افراد دارای احساسات اجتماعی محدود، بی‌عاطفه بودن و عدم پشیمانی و همدلی است که در وجود اونها ظاهر میشه. اونها نسبت به عملکرد خودشون در مدرسه یا محل کار بی‌توجه هستن و احساسات کم عمقی دارن و البته ممکنه از عبارات احساسی خودشون برای دستکاری دیگران استفاده کنن.

درمان

درمان اختلال سلوک به عوامل مختلفی از جمله سن کودک و شدت مشکلات رفتاری بستگی داره. متداول‌ترین روش های درمانی عبارتند از:

  • خانواده درمانی: ممکن است از والدین، ​​خواهرها و برادرها و سایر اعضای خانواده برای شرکت در درمان با کودک دعوت بشه. گاهی اوقات، بهبود روابط بین والدین و کودک ممکنه تعاملات خانوادگی رو هم بهبود ببخشه.
  • دارو درمانی: دارویی وجود نداره که به طور خاص اختلال سلوک رو درمان کنه. اما بعضی اوقات پزشکان ممکنه برای درمان علائم اختلال یا رفع سایر بیماری‌های روانی، دارو تجویز کنن.
  • آموزش والدین: درمان اغلب شامل مراقبین و والدین است. در صورت پرخاشگری یا خشونت کودک ممکنه به والدین استراتژی‌ها و تکنیک‌های مدیریت رفتار آموزش داده بشه تا ایمنی در خانه افزایش پیدا کنه.
  • روان درمانی: هنگامی که کودک میتونه از یادگیری مهارت‌های جدید مانند کنترل خشم و کنترل تکانه‌ها بهره مند بشه، درمان فردی میتونه مفید باشه.
  • اسکان مسکونی: در مواردی که رفتار کودک یا نوجوان از کنترل خارج شده، ممکنه برای ایمن نگه داشتن همه افراد یک مکان مسکونی لازم باشه. یک محیط درمانی ممکنه موارد سوء مصرف مواد، رفتار جنسی نامناسب یا خشونت رو حل کنه.

مداخله زودهنگام کلید دستیابی به موثرترین درمان است؛ بنابراین لازمه که والدین، ​​مربیان و پزشکان از علائم اختلال سلوک در کودکان آگاهی داشته باشن تا ارجاع‌ها و مداخلات مناسب انجام بشه.

کنار آمدن با اختلال رفتاری

تحقیقات نشان میده که شرکت در درمان‌های روانی-اجتماعی میتونه به کودکان و خانواده‌ها کمک کنه تا با اثرات اختلال سلوک کنار بیان. چنین رویکردهایی غالباً شامل کار با والدین و مراقبان برای کمک به اونها در یافتن روشهای موثر در مدیریت رفتار فرزندشان است. این کار میتونه شامل موارد زیر باشه:

  • ایجاد ساختار
  • اعمال محدودیت‌ها
  • ارائه دستورالعمل‌های روشن
  • پاداش دادن به رفتارهای مثبت
  • استفاده از وقت استراحت پس از رفتارهای بد یا طغیان

چطوری میتونم از بروز اختلال سلوک در کودک خودم جلوگیری کنم؟

متخصصان دقیقاً نمی‌دونن چرا برخی کودکان دچار اختلال سلوک میشن. مواردی مانند یک تجربه آسیب زا، مشکلات اجتماعی و عوامل بیولوژیکی ممکنه در این امر دخیل باشن. برای کاهش خطر ابتلا به این اختلال، والدین میتونن استراتژی‌های مثبت والدین رو یاد بگیرن. اوها میتونن الگوی خوبی برای فرزندان خودشون باشن. این کار میتونه به ایجاد رابطه نزدیکتر والد و کودک کمک کنه و مثال‌هایی رو برای نحوه احترام با دیگران، حیوانات و دارایی به کودک ارائه بده. همچنین میتونه یه زندگی امن و پایدار رو برای کودک ایجاد کنه.

چطوری میتونم به کودکم کمک کنم که با اختلال سلوک زندگی کنه؟

درمان زودرس برای کودک شما اغلب میتونه از مشکلات آینده جلوگیری کنه. در اینجا کارهایی وجود داره که میتونین برای کمک به فرزند خودتون انجام بدین:

  • تمام ملاقات‌ها رو با ارائه دهنده خدمات بهداشتی کودک خودتون ادامه بدین.
  • در صورت نیاز در خانواده درمانی شرکت کنین.
  • با ارائه دهنده خدمات بهداشتی کودک خودتون در مورد سایر ارائه دهندگانی که در مراقبت از کودک شما مشارکت دارن صحبت کنین. کودک شما ممکنه توسط تیمی مراقبت بشه که شامل مشاوران، درمانگران، مددکاران اجتماعی، روانشناسان و روانپزشکان است. تیم مراقبت از کودک شما به نیازهای وی و میزان جدی این اختلال بستگی داره.
  • درباره اختلال سلوک فرزند خودتون به دیگران بگین. برای تهیه یه برنامه درمانی با ارائه دهنده خدمات بهداشتی و مدرسه فرزندتون همکاری کنین.
  • برای پشتیبانی تماس بگیرین. در تماس بودن با والدین دیگه‌ای که فرزندی با اختلال سلوک دارن ممکنه مفید باشه. اگه احساس ضعف و فشار شدید دارین، با ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی فرزندتون در مورد یه گروه پشتیبانی از مراقبان مراقبت از کودکان با اختلال سلوک صحبت کنین.

نکات کلیدی در مورد اختلال سلوک در کودکان

اختلال سلوک نوعی اختلال رفتاری است و وقتی میگیم بچه اختلال CD داره که رفتاری ضد اجتماعی از خودش نشون بده.

  • هر دو عامل ژنتیکی و محیطی ممکنه در این امر نقش داشته باشن.
  • کودکانی که سایر مشکلات روحی و روانی دارن بیشتر دچار این اختلال میشن.
  • علائم به ۴ گروه اصلی تقسیم میشن. اونها پرخاشگری، تخریب، فریبکاری و نقض قوانین هستن.
  • درمانی که به کودک در تعامل بهتر با دیگران کمک میکنه، درمان اصلی است. درمان ممکنه شامل مشاوره فردی و خانوادگی باشه. ممکن داروهایی برای سایر مشکلات مثل ADHD هم مورد نیاز باشن.
  • برای پشتیبانی تماس بگیرین. در تماس بودن با والدین دیگه‌ای که فرزندی با اختلال سلوک دارنه ممکنه مفید باشه.
  • اگه فرزند شما افکار خودکشی، برنامه خودکشی و وسایل اجرای این طرح رو داره حتما با متخصصی که درحال درمانش هست، تماس بگیرین و هرگز کودک رو تنها نذارین.

هدف نهایی این آموزش کمک به والدین و فرزندان بود که تعامل موثرتری داشته باشن. این تعامل موثرتر میتونه منجر به درگیری کمتری بشه و به کودکان کمک کنه تا رفتار خودشون راو بهتر تنظیم کنن.